Devlet Memurlarının çalışmış olsalar da, hangi süreleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz, bu süreleri için bir hak talep edilebilir mi?
GÖREV AYLIĞI ALINAN TARİH İLE GÖREVE BAŞLADIKLARI SÜRE ARASINDAKİ TARİH
1- Memurluğa başladıklarında görev aylıklarının tam olarak ödendiği tarihten önce geçmiş olan süreler dikkate alınmaz. 18 Şubat 1991 tarihinde giren memura görev aylığının tamamı 15 Mart 1991 tarihinde ödendiğinden, bu memurun 18 Şubat 1991 tarihi ile 15 Mart 1991 tarihi arasındaki süresi emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz.
Hak Talebi:
Bu memura 18 Şubat 1991 tarihi ile 15 Mart 1991 tarihi arasındaki süreye maaşı ödenir, ancak bir aylık maaş ödenmediğinden hizmet sayılmaz. Bu husus Kanunda belirtildiğinden bir hak talebinde bulunulmasının bir getirisi olmayacağını değerlendirmekteyiz.
18 YAŞIN DOLDURULMASINDAN ÖNCEKİ SÜRELER
2- 18 yaşını doldurmadan Devlet memurluğuna başlamış olanların 18 yaşını doldurdukları tarihten önceki süreleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz. Meslekleriyle ilgili olan bir göreve kaza-i rüşt kararı alarak başlamış olanlarda 18 yaşından önceki süreleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınır. Sağlıkla ilgili bir meslek lisesini bitirmiş bir kişi, sağlık memuru olarak 18 yaşını doldurmadan önce başlamışsa, kaza-i rüşt kararı da varsa bu memurun 18 yaşından önceki süresi emeklilik işlemlerinde dikkate alınır.
Bir memurun, 18 yaşının altında sigortalı süreleri mevcutsa bu süreleri de emeklilik işlemlerinde dikkate alınır.
Hak Talebi:
Devlet memurluğuna alınma şartı 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerinde net belirtilmiş olduğundan, bir hak talebinde bulunulmasının bir getirisi olmayacağını değerlendirmekteyiz. Yalnızca, astsubay sınıf okulunu bitirip 18 yaşından önce astsubay olanların okul sürelerinin değerlendirilmesine dair karar verilmiş olan Danıştay 11 Dairesi 25 Aralık 2009 tarihli ve Esas No; 2009-2407, Karar No:, 2009-1048 sayılı kararı gösterilerek dava açılabileceğini değerlendirmekteyiz.
SIHHİ İZİN SÜRELERİ AŞILDIKTAN SONRA ÇALIŞILAN SÜRELER
3- Sağlıkları dolayısıyla sıhhi izin sürelerini dolduranların, sıhhi izin süresini doldurduktan sonra geçen memurluk süreleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz.
Hak Talebi:
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu açık hükümleri karşısında sıhhi izin süresini dolduran bir memurun emeklilik işlemlerini başlatmayan bir kamu idaresinin kusur ve sorumluluğu bulunduğunu değerlendirmekteyiz. Burada, sıhhi izin süresini dolduran memurun emeklilik işlemlerini yapmayan kamu idaresi, bu memura yersiz olarak görev aylığı ödeyecektir. Görev aylığı ödemesi de bir kamu zararıdır. Tartışılması gereken bir husustur. Birinci husus, kamu zararı olmasına rağmen ödenen görev aylıkları memurdan tahsil edilebilir mi? İkinci husus da, sıhhi izin süresini doldurmuş olsa dahi, çalışılan bir süre mevcuttur. Değerlendirmemiz, kanun her ne kadar sıhhi izin süresini dolduran memurların sonraki süreleri dikkate alınmaz demiş olsa da, bu sürede bir çalışma bulunmaktadır. Bu süre memuru belki de malul aylığı bağlanmasına yetecek olan 10 yılı tamamlamasına fayda sağlayacaktır. O nedenle, bu sürenin her ne kadar yanlış veya sehven yapılmış bir işlem olsa da hizmet olarak değerlendirilmesi ve muhtemel kamu zararının da kapatılması gerektiğini değerlendirmekteyiz.
YAŞ HADDİ DOLDUKTAN SONRA ÇALIŞILAN SÜRELER
4- Bir memur yaş haddini doldurmasına rağmen çalışmaya devam ederse veya çalışmaya devam ettirilirse bu memurun yaş haddini doldurduğu tarihten sonraki süreleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz. 65 yaşını doldurmuş bir memur, memur olarak görev yapamayacağından 65 yaşından sonraki süreleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz. Değişik mesleklerde çeşitli yaş haddi tarihleri vardır, bu memurlarda bu yaş hadlerinden sonra çalışırlarsa, bu süreler emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz. Şef, Şube Müdürü, Genel Müdür vb. gibi unvanlar 65 yaş, Polis memuru 56 yaş, öğretim üyeleri 67 yaş gibi, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu Madde 40 ile bazı özel kanunlarda belirtilen yaş hadlerinden sonra çalışamıyorlar.
Hak Talebi:
Burada, sıhhi izin süresini dolduran memura yönelik olarak değerlendirmemizi tekrarlamayacağız. Buradaki olay yaş hadlerini dolduran memurların emeklilik hizmet süresinin dolmuş olmasından kaynaklı farklı olacaktır
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, bazı özel kanunların açık hükümleri karşısında bazı yaş hadlerinden sonra memur olarak çalışmak mümkün olmamaktadır. Yaş haddini dolduran bir memurun emeklilik işlemlerini başlatmayan bir kamu idaresinin kusur ve sorumluluğu bulunduğunu değerlendirmekteyiz.. Yaş haddinden sonra çalışmanın mümkün olmaması nedeniyle emeklilik işlemlerini yapmayan kamu idaresi, bu memura yersiz olarak görev aylığı ödeyecektir. Görev aylığı ödemesi de bir kamu zararıdır. Burada tartışılması gereken konu, gereksiz yere ödenen bu görev aylıklarının memurdan alınması gerekir mi, gerekmez mi. Görev aylıklarını memurdan iade etmesini istersen, memurun çalıştığı sürelere karşılık tazminat talep etme hakkı olur mu. Çünkü ortada fiilen çalışılan ve emek harcanan bir süre bulunmaktadır.
Değerlendirmemiz. Yaş haddini dolduran kişinin sonraki çalıştığı süreler var olan bir hizmet süresidir. Ancak, yaş haddinden sonra çalışma kanunlar uyarınca hiç çalışılmayan bir süre olarak kabul edildiğinden, bu süreler göz ardı edilerek sadece emekli aylıklarından fazla olacağını değerlendirdiğimiz görev aylıklarını almalarının yeterli olacağını, başka bir kuralın aranmayacağını söyleyebiliriz.
Kaynak:www.memurlar.net
